Attention Deficit Disorder (ADD) is een subtype van ADHD zonder hyperactiviteit. Mensen met ADD ervaren vaak concentratieproblemen, vergeetachtigheid en moeite met organiseren, maar zijn tegelijkertijd creatief en diepdenkend. In dit artikel bespreken we de belangrijkste ADD kenmerken en hoe je deze kunt herkennen.
Wat is ADD?
ADD staat voor Attention Deficit Disorder en wordt tegenwoordig officieel ADHD-I genoemd (het overwegend onoplettende type). Wil je meer weten over de verschillende ADHD-types en het verschil tussen ADD en ADHD? Lees ons artikel over het verschil tussen ADHD en ADD. ADD wordt gekenmerkt door aandachtstekort en concentratieproblemen zonder de impulsiviteit en hyperactiviteit die bij ADHD vaak voorkomen. Mensen met ADD hebben vaak moeite om gefocust te blijven op taken, vooral als ze niet direct interessant of uitdagend zijn.
De belangrijkste ADD kenmerken
ADD uit zich op verschillende manieren. Hieronder een overzicht van de meest voorkomende kenmerken:
- Concentratieproblemen
Mensen met ADD hebben moeite om hun aandacht langdurig bij één taak te houden. Dit kan leiden tot onafgemaakte projecten en problemen op school of werk. - Vergeetachtigheid
Simpele dingen zoals afspraken, deadlines of waar je je sleutels hebt gelaten, worden snel vergeten. Dit kan frustrerend zijn in het dagelijks leven. - Moeite met organiseren
Plannen en gestructureerd werken is een uitdaging. Dit kan resulteren in rommelige werkplekken, gemiste deadlines en uitstelgedrag. - Dagdromen en afdwalen
Mensen met ADD verliezen zichzelf vaak in hun gedachten, wat het lastig maakt om bij de les te blijven. - Traag in actie komen
Hoewel mensen met ADD diep kunnen nadenken, hebben ze soms moeite om taken te starten of af te ronden. - Hyperfocus
Hoewel concentreren lastig kan zijn, kunnen mensen met ADD zich ook volledig verliezen in iets wat ze interessant vinden, zoals een hobby of een creatieve bezigheid. - Overgevoeligheid voor prikkels
Geluiden, geuren of drukke omgevingen kunnen overweldigend zijn, wat leidt tot vermoeidheid en stress. - Slecht tijdsbeheer
Mensen met ADD hebben moeite met het inschatten van tijd, waardoor ze vaak te laat komen of taken langer duren dan gepland.
Is ADD erfelijk bepaald?
ADD, of ADHD-I, is voor een groot deel erfelijk bepaald. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat genetische factoren een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van ADD. Studies bij tweelingen laten zien dat de erfelijkheid van ADHD geschat wordt op 70-80%, wat betekent dat als één van beide eeneiige tweelingen ADD heeft, de kans groot is dat de ander dit ook heeft. Dit maakt ADD een van de meest erfelijke psychische aandoeningen.
Is ADD erfelijk bepaald door specifieke genen? Het antwoord is genuanceerd. Er is geen enkel ‘ADD-gen’ dat de aandoening veroorzaakt. In plaats daarvan gaat het om een combinatie van vele genen die elk een klein effect hebben. Deze genen zijn vooral betrokken bij de werking van neurotransmitters zoals dopamine en noradrenaline in de hersenen. Deze stoffen spelen een cruciale rol bij aandacht, concentratie, impulscontrole en motivatie.
Als één ouder ADD heeft, is de kans dat een kind het ook krijgt ongeveer 50%. Hebben beide ouders ADD, dan loopt dit percentage nog hoger op. Dit verklaart waarom ADD vaak voorkomt binnen families, waarbij meerdere generaties symptomen vertonen. Het is niet ongewoon dat ouders zelf pas gediagnosticeerd worden met ADD nadat hun kind de diagnose heeft gekregen en zij herkenning vinden in de beschreven symptomen.
Naast genetische factoren spelen ook andere biologische en omgevingsfactoren een rol. Prenatale blootstelling aan tabak, alcohol of drugs verhoogt het risico op ADD. Ook vroeggeboorte, een laag geboortegewicht en complicaties tijdens de zwangerschap of geboorte kunnen bijdragen. Psychosociale stressfactoren in de vroege kinderjaren, zoals verwaarlozing of traumatische ervaringen, kunnen de aanleg voor ADD versterken of tot uitdrukking laten komen, maar veroorzaken ADD niet op zichzelf.
Het is belangrijk te begrijpen dat erfelijkheid niet betekent dat ADD onvermijdelijk is of niet behandelbaar. Genetische aanleg bepaalt wel de kwetsbaarheid, maar omgevingsfactoren, begeleiding en behandeling kunnen een enorme invloed hebben op hoe ADD zich uit en hoe goed iemand leert omgaan met de symptomen.
ADD kenmerken bij volwassenen en kinderen
Hoewel ADD vaak in de kindertijd wordt gediagnosticeerd, blijven de symptomen vaak aanwezig in de volwassenheid. Kinderen met ADD kunnen moeite hebben met school en sociale interacties, terwijl volwassenen uitdagingen ervaren op het werk en in relaties. Wil je meer weten over hoe ADD samenhangt met intelligentie en hoogbegaafdheid? Lees ons artikel over ADD en intelligentie.
Hoe omgaan met ADD?
Gelukkig zijn er verschillende manieren om met ADD om te gaan, zoals:
- Structuur aanbrengen: Gebruik planners, to-do lijsten en herinneringen.
- Gezonde levensstijl: Voldoende slaap, beweging en een gezond dieet helpen bij focus en energie.
- Mindfulness en meditatie: Dit kan helpen om gedachten te ordenen en stress te verminderen.
- Professionele hulp: Coaching, therapie en soms medicatie kunnen ondersteuning bieden.
Conclusie
ADD is een neurologische aandoening die zowel uitdagingen als unieke talenten met zich meebrengt. Door inzicht te krijgen in de ADD kenmerken en strategieën toe te passen om hiermee om te gaan, kunnen mensen met ADD hun sterke kanten benutten en beter functioneren in het dagelijks leven.