In het verleden werd eigenlijk voornamelijk aandacht besteed aan iemands IQ (Intelligentie quotiënt). De afgelopen jaren zijn we er echter achter gekomen dat naast IQ ook EQ (emotionele intelligentie) belangrijk is. Emotionele intelligentie is het vermogen van iemand om emoties van anderen en van jezelf waar te nemen, daar betekenis aan te geven en te reguleren. Iemand met een hoge emotionele intelligentie beschikt over bepaalde kenmerken die we verderop in dit stuk zullen behandelen.
Intrapersoonlijke intelligentie en interpersoonlijke intelligentie
Emotionele intelligentie kan worden opgesplitst in twee belangrijke dimensies: intrapersoonlijke en interpersoonlijke intelligentie.
- Intrapersoonlijke intelligentie richt zich op het begrijpen en beheersen van je eigen emoties. Dit omvat zelfbewustzijn, zelfreflectie en het vermogen om je gevoelens te reguleren in verschillende situaties. Mensen met een sterke intrapersoonlijke intelligentie hebben vaak een goed begrip van hun eigen behoeften, sterke punten en beperkingen. Ze kunnen beter omgaan met stress, negatieve emoties en persoonlijke uitdagingen. Dit vermogen stelt hen in staat om doordachte beslissingen te nemen en bewust te reageren in plaats van impulsief.
- Interpersoonlijke intelligentie draait om het begrijpen van en effectief communiceren met anderen. Dit omvat empathie, het herkennen van andermans emoties en het vermogen om relaties op te bouwen en te onderhouden. Mensen met een hoge interpersoonlijke intelligentie voelen vaak intuïtief aan wat anderen nodig hebben of denken, wat hen helpt om conflicten op te lossen, vertrouwen op te bouwen en teams te leiden. Ze hebben sterke sociale vaardigheden en weten hoe ze zichzelf op een positieve en ondersteunende manier kunnen verbinden met anderen.
Beide vormen van intelligentie zijn essentieel voor emotioneel welzijn. Ze vullen elkaar aan: intrapersoonlijke intelligentie helpt je om jezelf beter te begrijpen en te beheren, terwijl interpersoonlijke intelligentie je helpt om op een gezonde en effectieve manier met anderen te communiceren en samen te werken. Samen vormen ze de kern van emotionele intelligentie en dragen ze bij aan succes en tevredenheid in zowel persoonlijke als professionele relaties.
Kenmerken emotionele intelligentie
Mensen met een hoge emotionele intelligentie beschikken over verschillende kenmerken. Zo beschikken ze over zelfkennis, een optimistische kijk, adaptief vermogen, empathisch vermogen en sociale vaardigheden.
Ten eerste bezitten ze zelfkennis waardoor ze regelmatig reflecteren op het eigen handelen. Hierdoor kunnen ze het eigen zelfbeeld verbeteren en meer zingeving creëren door het stellen van persoonlijke doelen.
Ten tweede zijn mensen met een hoge emotionele intelligent in staat op een optimistische kijk te ontwikkelen. Ze begrijpen als geen ander dat je je eigen geluk bepaalt. Ze houden zich niet bezig met onnodig piekeren. Daarnaast focussen ze zich alleen maar op dingen waar ze zelf invloed op hebben.
Op de derde plaats hebben deze mensen een uitstekend adaptief vermogen. Ze omarmen ze veranderingen en kunnen zich uitstekend aanpassen aan de omgeving. Daarnaast zijn ze eenvoudig instaat om de realiteit te accepteren.
Ten vierde is iemands empathisch vermogen belangrijk. Als je een groot empathisch vermogen hebt kun je jezelf makkelijk inleven in iemand anders zijn situatie. Doordat je de andere persoon beter begrijpt kun je ook makkelijk je communicatie aanpassen waardoor je socialer gedrag laat zien en eenvoudiger in staat bent om relaties op te bouwen.
Ten slotte is de aanwezigheid van sociale vaardigheden bepalend. Mensen met deze eigenschap kunnen zichzelf niet alleen beter begrijpen maar ook beter uitdrukken. Als je over deze eigenschap beschikt pas je jezelf snel aan de sociale context aan en doet dit vanuit een bewust ingenomen kader van persoonlijke overtuigingen en waarden.
Emotionele intelligentie ontwikkelen
Onderzoeken hebben aangetoond dat emotionele intelligentie toeneemt naar mate je ouder word. Dit betekent dus dat je emotionele intelligentie kan verbeteren en dat het ontwikkelbaar is. Het ontwikkelen van emotionele intelligentie begint bij het vergroten van je eigen zelfbewustzijn. Start met het analyseren en doorleven van je eigen gevoelens. Ga daarnaast aan de slag met het verhogen van je empathisch vermogen. Hoe beter je in staat bent om te gevoelens van anderen te begrijpen hoe succesvoller je bent in het opbouwen van interpersoonlijke relaties. Uiteindelijk kun je ook leren je emoties te reguleren. Je kunt leren op een positiever te denken en negatieve gedachten en/of gebeurtenissen niet van invloed te laten zijn op je gemoedstoestand. Emotionele intelligentie is dus wel degelijk te ontwikkelen.
Conclusie
Emotionele intelligentie is een krachtige vaardigheid die je persoonlijke en professionele leven drastisch kan verbeteren. Door te werken aan zelfkennis, zelfregulering, adaptief vermogen, empathie en sociale vaardigheden, ontwikkel je een EQ die je helpt om beter om te gaan met emoties en relaties.