Waarom blinken sommigen uit in wiskundige puzzels maar struikelen ze in menselijke interacties? Waarom vinden briljante muzikanten het moeilijk om zich verbaal uit te drukken? Wanneer je aan intelligentie denkt dan gaan de meeste mensen uit van één soort intelligentie maar er zijn verschillende soorten intelligentie. Wij bezitten een hele reeks vaardigheden en talenten die ons maken tot wie wij zijn.
Discussie over intelligentie soorten
Niet alle wetenschappers zijn het er over eens maar de Amerikaanse psycholoog Howard Gardner spreekt van een meervoudige intelligentie theorie die in het jaar 1983 geïntroduceerd werd. Intelligentie laat zich volgens Gardner het beste definiëren als: de bekwaamheid om te leren en om problemen op te lossen. Overigens hebben in het verleden ook andere psychologen het bestaan van meervoudige intelligentie bevestigd.
Uiteindelijk heeft Gardner het meervoudige intelligentie gedachtengoed verder doorgevoerd door ook niet cognitieve vaardigheden mee te nemen. Hij verklaart waarom we in het ene gebied uitblinken en worstelen op het andere gebied. Gardner onderscheidt negen soorten intelligentie. Hedendaags zien we dat in bijvoorbeeld de Verenigde Staten al langer wordt gewerkt met het begrip meervoudige intelligentie. Ook in Nederland zien we dit gedachtengoed en de daaruit gekristalliseerde werkwijze terug op een flink aantal onderwijsinstellingen.
De 9 soorten intelligentie van Howard Gardner
Verbale/ linguistische intelligentie:
Verbale intelligentie betreft iemand zijn gevoel voor taal, de aanwezige woordenschat en het redeneervermogen. Ook gaat het hierbij om het verbale geheugen. Mensen die hoog scoren op verbale intelligentie zijn in staat om snel te denken en hebben een grote woordenschat. Eveneens is verbale intelligentie een redelijke voorspeller voor de schoolresultaten bij bijvoorbeeld kinderen.
Visueel/ ruimtelijke intelligentie
Visueel of ruimtelijke intelligentie gaat over het vermogen om probleemsituaties te visualiseren en om hier een oplossing voor te bedenken. Iemand die sterk is in visueel- ruimtelijke intelligentie is uitstekend in staat om mentale voorstellingen te maken en om in beelden te denken. Deze mensen kunnen zich goed in de ruimte oriënteren, hebben een groot probleemoplossend vermogen, zijn gevoelig voor kleuren en hebben een goed oog voor details. Beroepen waar deze vorm van intelligentie bijvoorbeeld erg belangrijk is zijn: piloten, architecten en kunstzinnige mensen zoals beeldhouwers of schilders.
Muzikaal/ ritmische intelligentie
Muzikale intelligentie gaat over het herkennen, het onthouden en het maken van ritmische patronen. Als je goed bent binnen dit domein van intelligentie dan denk je in ritmes en melodieën. Mensen die hier sterk in zijn kunnen zich goed focussen op de stem van iemand die spreekt en horen nuances. Ook kunnen zijn bijvoorbeeld zich beter concentreren als ze zelf ritmische bewegen of ritmische geluiden maken of beluisteren. Muzikale intelligentie speelt zich voornamelijk af in de rechterhersenhelft. Kinderen die hierop goed ontwikkelt zijn bijvoorbeeld beter in staat om huiswerk te maken met muziek op de achtergrond.
Lichamelijke/ kinesthetische intelligentie
Lichamelijke- Kinesthetische wordt ook wel lichamelijke- motorische intelligentie genoemd. Deze vorm van intelligentie gaat over de verbinding tussen lichaam en geest. Hierbij gaat het om oog- hand coördinatie en geest- lichaam coördinatie. Mensen die goed ontwikkeld zijn binnen dit domein van intelligentie zijn goed in staat om de lichaamstaal van andere mensen te lezen en zichzelf uit te drukken doormiddel van het eigen lichaam. Deze mensen kennen vaak de eigen fysieke grenzen als geen ander. Mensen die hoog scoren op lichamelijke intelligentie zijn gewoon goed in alles wat ze met het eigen lichaam doen. Ze zijn goed in sport in het algemeen en bewegen graag. Chirurgen en atleten beschikken over een sterk ontwikkelde lichamelijke- kinesthische intelligentie.
Interpersoonlijke intelligentie
Interpersoonlijke intelligentie gaat over verbale als non- verbale vaardigheden. Mensen die deze vorm van intelligentie eigen zijn hebben het vermogen om andere mensen goed aan te voelen en kunnen goed op mensen inspelen. Dit zijn mensen met een hoge emotionele intelligentie. Kenmerkend voor mensen met een hoge mate van interpersoonlijke intelligentie is dat ze vaak veel vrienden hebben en goed kunnen netwerken. Vaak zijn ze ook goed in staat om gemoedstoestanden van andere mensen op te pikken. Beroepen waar deze vorm van intelligentie goed van past komt zijn docenten, diplomaten en mensen met maatschappelijke functie.
Intrapersoonlijke intelligentie
Intrapersoonlijke instelling heeft betrekking op de kennis die iemand over zichzelf heeft. Deze mensen zijn goed in staat om op zichzelf te reflecteren en beslissingen te nemen. Als je een sterk ontwikkelde intra persoonlijke intelligentie hebt ben je vaak standvastig, heb je zelfkennis en beschik je over een sterke wilskracht. Ze begrijpen wat ze wel en niet willen en weten wat ze nodig hebben om zichzelf te veranderen. Deze vorm van intelligentie zie je vaak terug bij mensen in beroepen als psycholoog of in adviseursrollen.
Natuurgerichte intelligentie
Natuurgerichte intelligentie is een vorm van intelligentie die zich richt op de werking van de natuur. Hierbij gaat het onder andere om het herkennen en zoeken van patronen in de natuurlijke wereld van planten en dieren. Mensen die dicht bij de natuur staan zoals boeren beschikken vaak over een sterke natuurgerichte intelligentie. Als je een goed ontwikkelde natuurgerichte intelligentie hebt word je gestimuleerd om door een natuurlijke omgeving het denkproces te starten. Ze zijn goed in staat om te observeren en kunnen goed objecten classificeren en herkennen.
Existentiële intelligentie
Bij existentiële intelligentie gaat het om het vermogen van mensen om te filosoferen. Als je goed bent in deze soort intelligentie ben je uitstekend in staat om kritische vragen te stellen over veel verschillende zaken. Variërend van specifieke situaties, het universum maar ook over de zin van het leven. Als je iemand bent met een hoge existentiële intelligentie dan leer je door diep op problemen in te gaan. Uiteraard zal het je niets verbazen dat filosofen ontzettend goed zijn in existentiële intelligentie.
Morele intelligentie
Morele intelligentie is de laatste van de negen soorten intelligentie gaat over het vermogen om goed en slecht te kunnen onderscheiden. Deze vorm wordt gezien als een vaardigheid die verder ontwikkeld kan worden. Deze vorm van intelligentie gaat over het inzicht krijgen in de ingewikkelde verbonden die mensen met elkaar hebben en het verkrijgen van respect door goed gedrag te tonen ten opzichte van andere mensen.